ŞimdiKalıtım ve Kan Grupları soru çözümlerine devam edebilirsin! Kalıtım ve Biyoteknoloji konusunda bolca soru çözerek pratik yapabilirsin. Bu konu, Biyoloji dersi için ilk ve temel konulardan biri olduğu için iyice pekiştirmen önemli. Genetik, Baskınlık ve Çekiniklik, Çaprazlama, Genotip ve Fenotip, X’e Bağlı Kalıtım KANDAMLASI 4,50 TL en uygun fiyatla Ücretsiz hızlı kargo seçenekleri ile seni bekliyor. Sınıf; AÖF 2. Sınıf; AÖF 3. Sınıf; AÖF 4. Sınıf; AYT; Banka Sınav Kitapları KPSS A Grubu Kampanyaları Convertdocuments to beautiful publications and share them worldwide. Title: 8. Sınıf Fen Bilimleri Planlı Ders Föyü, Author: Fatih, Length: 264 pages, Published: 2019-06-17 . Features; 115 KALITIM Kimyasal Değişim ..117 Çaprazlama ..50 10. FÖY Eşeye Bağlı Kalıtım ..52 KİMYASAL TEPKİMELER 5. Kapadokya’da Dünyadatüm insanların %85’i Rh (D) antijenine sahipken %15’i Rh (D) antijenine sahip değildir. Genellikle ABO Kan grubunun bir parçası olarak iki test beraber çalışılmaktadır. Sonuç olarak A-B ve Rh antijenlerine göre kan grubu KALITIMÇAPRAZLAMA. DNA VE GENETİK KOD. GÖKHAN ÖZKUL. YOUTUBE:GÖKHAN HOCA FEN. BİLİMLERİ. 8.SINIF. K A L I T I M İ L E İ L G İ L İ KA VR A M L A R : Canlıların genetik olarak sahip. olduğu her bir özellik . karakter olarak ifade edilir. İnsanlarda; göz rengi, boy uzunluğu, kan grubu, ten rengi gibi özellikler, bitkilerde; 8SINIF 2.ÜNİTE : DNA VE GENETİK KOD. Canlının belirli bir özelliğinden (göz rengi, kan grubu vb.) sorumlu olan DNA parçasına gen denir. Gen, DNA’nın en küçük görev birimidir. Kalıtımda çaprazlama örnekleri: Örnek-1: Melez, Jsx7. SINIF8. SINIFDERSFen BilimleriTESTİN KONUSUDNA ve Genetik KodTESTİN ADIDNA ve Genetik KodSORU SAYISI16EĞİTİM DÖNEMİ2019 – 2020 EĞİTİM DÖNEMİ DNA ve Genetik Kod Kazanım Testi[2019 – 2020] 1 Birçok hayvan, bulundukları ortamın zeminine fark edilemeyecek kadar iyi uyum sağlar. Bu durum kamuflaj olarak adlandırılır. Sıklıkla onların renkleri tam olarak bulundukları zeminin rengine benzer. Bazı hayvanlar ise derilerindeki pigmentlerin renk maddelerinin dağılımlarını değiştirerek girdiği ortamın zeminine çok benzer desenlenmeler bile gösterebilir. Böylece kamuflaj, hayvanların avcılarından saklanmasına yardımcı da olur. Bu açıklamalara göre aşağıdakilerden hangisi kamuflaja örnek verilebilir? A Zehirli arıların etrafında uçan bazı sineklerin de bu arılar gibi sarı-siyah şeritlere sahip olması B Bazı böceklerin saldırıya uğradığında vücudundaki değişik sıvıları ortama salması C Bazı kelebeklerin kanat desenlerine benzer yapraklar üzerinde bulunması D Zehirli ok kurbağasının parlak renklenmesi nedeniyle düşmanları tarafından kolayca tanınıp av olmaktan kurtulması CEVAPC 2 Bir genin farklı şekillerine “alel” denir. İklim değişikliğine bağlı olarak bir bölgede yaşanan kuraklık, tarımda verimin düşmesine neden olmuştur. Bu bölgede yeni iklim şartlarına uygun ekilebilecek bitki türünün tohumlarıyla ilgili araştırma sonuçları tablodaki gibidir Tablodaki bilgilere göre iki hipotez ortaya konmuştur 1. Hipotez DD genotipli tohum ile dd genotipli tohum çaprazlanarak tamamı kuraklığa dayanıklı tohumlar elde edilir 2. Hipotez Dd genotipli tohum ile dd genotipli tohum çaprazlanarak tamamı kuraklığa dayanıksız çekinik tohumlar elde edilir. Verilen hipotezler için aşağıdakilerden hangisi söylenebilir? A Hipotezler doğrudur. Çünkü her iki çaprazlamada da “D” aleli bulunmaktadır. B Hipotezler yanlıştır. Çünkü her iki çaprazlamada da “d ” aleli bulunmaktadır. C 1. hipotez doğrudur. Çünkü çaprazlama sonucunda homozigot çekinik genotipli birey elde edilemez. D 2. hipotez doğrudur. Çünkü çaprazlama sonucunda heterozigot baskın genotipli birey elde edilemez. CEVAPC 3 Sahip olduğumuz saç şekli, kulak memesinin ayrık veya yapışık olması, kan grupları gibi özelliklerimiz kalıtsal özellikler olup birini annemizden, diğerini babamızdan aldığımız alel bir genin farklı çeşitleri çifti ile kontrol edilir. Alel çifti yazılırken baskın olan alel büyük harfle, çekinik olan alel ise baskın alelin küçük harfiyle yazılır. Kalıtsal bir özellik bakımından aşağıda verilen üç durumdan birine sahip oluruz. • AA homozigot baskın • Aa heterozigot baskın • aa homozigot çekinik İnsanda kıvırcık saç aleli, düz saç aleline baskın olduğuna göre; şekildeki gibi düz saçlı bir anne ile heterozigot kıvırcık saçlı bir babanın doğabilecek çocuklarının saç şekli özelliği ile ilgili; I. AA II. Aa III. aa genotiplerinden hangilerine sahip olması beklenemez? A Yalnız I. B Yalnız III. C I ve II. D II ve III. CEVAPA 4 Kalıtsal özelliklerimiz saç şekli, kan grupları, kulak memesinin yapışık veya ayrık olması gibi biri annemizden diğeri babamızdan aldığımız alel çifti ile kontrol edilir. Primer bağışıklık yetmezliği hastalığı, doğuştan gelen bir hastalık olup bağışıklık sistemini kodlayan genlerdeki bir hatadan kaynaklanmaktadır. Bu hastalığa sahip bireyler birçok hastalığa karşı savunmasız kalmaktadır. Bu konu ile ilgili araştırma yapan bir doktor açıklamasında “Akraba evliliği, primer bağışıklık yetmezliklerinin ortaya çıkmasında en önemli nedenlerden biridir. Akraba evliliği ile zararlı çekinik alellerin bir araya gelmesi çocukların doğuştan hasta olmasına neden oluyor.” demiştir. Alel Bir genin farklı çeşitleridir. Zeynep, yukarıda verilen haberde geçen Akraba evliliği ile zararlı çekinik alellerin bir araya gelmesi çocukların doğuştan hasta olmasına neden oluyor’’ cümlesini okuduğunda, I. Hastalığın ortaya çıkmasında, hastalığa yol açan alelin tek bir ebeveynden gelmesi yeterlidir. II. Sağlıklı görünen anne babanın çocukları sağlıklı olmayabilir III. Tüm akraba evliliklerinde bu hastalık kesinlikle ortaya çıkar. çıkarımlarından hangilerine ulaşabilir? A Yalnız I. B Yalnız II. C II ve III. D I, II ve III. CEVAPB 5 Bir araştırmada bezelye bitkisinin tohum şeklinin kalıtımıyla ilgili aşağıdaki çaprazlamalar yapılmıştır. Yapılan bu çalışmaya göre aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur? A Buruşuk tohumlu olma özelliği, yuvarlak tohumlu olma özelliğine baskındır. B İlk çaprazlama sonucu oluşan bitkilerin hiçbiri çekinik fenotipte değildir. C İlk çaprazlama sonucu oluşan tohumların genotipi, baskın özellikteki arı döldür. D İkinci çaprazlama sonucu oluşan yuvarlak tohumların tamamının genotipi melezdir. CEVAPB 6Aşağıda koyunlarda gerçekleştirilen klonlamanın aşamaları şema ile gösterilmiştir. Bu şema ile ilgili olarak, I. Vücut hücresine ait çekirdeğin aktarıldığı yumurta hücresi, uygun ortamda embriyoyu oluşturmuştur. II. D koyununun genetik yapısı C koyunu ile aynıdır. III. D koyunu eşeyli üreme ile oluşmuştur. ifadelerinden hangileri doğrudur? A Yalnız I. B I ve III. C II ve III. D I, II ve III. CEVAPA 7 Öğrenciler sınıfta bilimsel bir dergide yer alan aşağıdaki metni okuyorlar. Ormanlık bir alandaki geyik sayısını artırmak isteyen yetkililer bu bölgede geyikleri tehdit eden unsurları ortadan kaldırıyor. Başlangıçta geyiklerin sayıları giderek artıyor. Ancak geyiklerin sayısı arttıkça birey başına düşen besin miktarı ve yaşam alanı azalıyor. Yaşam için gerekli kaynaklar azaldığından bireyler arasında rekabet, hastalık ve yavrularda ölümler artıyor. Bundan sonra nüfus artış hızı giderek yavaşlıyor. Ortamın koşullarına uygun özellikler taşıyan ve bunları yeni kuşaklara aktarabilen bireyler yaşamaya devam ediyor. Öğrencilerin bu metinden hareketle yapmış olduğu aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yanlıştır? A Geyiklerin sayısı, ortamın kaynak miktarı ile kontrol edilmektedir. B Yaşam alanındaki değişimler, bu değişimlere uygun özellik taşıyan geyiklerin seçilimini destekler. C Geyiklerin kullandığı kaynakların azalması, kaynakların kullanımında rekabete yol açar. D Geyiklerin artış hızı, düşmanlarının olmadığı alanlarda sürekli olarak yükselir. CEVAPD 8 Aşağıda hücre çekirdeğinde bulunan kalıtsal materyaller arasındaki ilişki gösterilmiştir. Buna göre numaralanmış yapılarla ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A I, farklı canlı türlerinde farklı sayılarda bulunabilir. B II, belirli bir karakterden sorumlu bir geni ifade ediyor olabilir. C III ile gösterilen moleküller, tüm canlıların DNA’larında da bulunur. D IV ile gösterilen molekül, tüm canlı türlerinde farklılık gösterir. CEVAPD 9 Esra Öğretmen, görseldeki DNA’nın kendini eşlemesi sırasında yeni oluşan K ipliğinin “1. Zincir”, yeni oluşan L ipliğinin ise ““2. Zincir”in kopyası olduğunu öğrencilerine anlatıyor. Bu görsel ile ilgili öğrenciler tarafından yapılan; I. Yeni oluşan K ve L ipliklerinin nükleotid dizilişleri birbirinden farklıdır. II. DNA’nın 1. ve 2. zincirlerinin nükleotid dizilişleri aynıdır. III. Eşlenme tamamlandığında birbirinin aynısı olan iki DNA sarmalı oluşur. yorumlarından hangileri doğrudur? A Yalnız II. B I ve II. C I ve III. D I, II ve III. CEVAPC 10 Aşağıdaki görselde bir erkek kemancı yengeci görülmektedir. Erkek kemancı yengecinin kıskaçlarından biri, vücut kütlesinin yarısına kadar gelişebilmektedir. Diğer kıskacı ise havaya kaldırdığı büyük kıskaçtan çok daha küçüktür. Büyük kıskaçlarını havada sallaması, kendisine yaklaşan diğer erkek yengeç ve avcıları geri püskürtür. Bu hareket aynı zamanda dişi yengeçlerin dikkatini çekerek üremesine yardımcı olur. Ayrıca yengecin gözlerinin, başının yukarısındaki saplarda yer alması da onun, avcılarını çok uzaktan görebilmesini sağlar. Dolayısıyla bu yengeçlerin kıskaçları ve gözleri, onun hayatta kalmasını ve soyunun devamını sağlayan en önemli özellikleridir. Bu metne göre erkek kemancı yengeçleri ile ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır? A Büyük kıskaca ve farklı gözlere sahip olması, bulunduğu çevreye uymasını kolaylaştırır. B Gözlerinin konumlanma biçimi, avcılarından korunmasına yardımcı olur. C Büyük kıskaca sahip olması, uygun dişi bireyler tarafından seçilimini kolaylaştırır. D Büyük kıskacı ve gözlerinin konumu kalıtsal olmayıp yalnızca çevrenin etkisiyle ortaya çıkmıştır. CEVAPD 11 Aşağıda bazı canlı türlerinin kromozom sayıları belirtilmiştir. Verilen görsellere bakılarak aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A Kromozom sayısı canlı türlerinde farklılık gösterebilir. B Farklı türlerin DNA’larının nükleotid dizilimleri aynı olabilir. C Kromozom sayıları canlıların gelişmişliği hakkında bilgi veremez. D Farklı türe ait canlıların kromozom sayıları aynı olabilir. CEVAPB 12 Ali, bezelyelerde çiçek renginin kalıtımı üzerine yaptığı araştırma sonuçlarında topladığı verileri grafiklerle göstermiştir. Ali’nin yaptığı bu araştırmalardan aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz? A Mor çiçek özelliği baskın, beyaz çiçek özelliği çekiniktir. B 1. Grafik’te çaprazlanan mor çiçekli bezelyelerin genotipi heterozigottur. C 2. Grafik’te oluşan bezelyelerin tamamının genotipi heterozigottur. D 3. Grafik’te çaprazlanan beyaz çiçekler ile oluşan beyaz çiçeklerin genotipleri birbirinden farklıdır. CEVAPD 13 Aşağıdaki görseller yeni sönmüş bir yangının ardından siyahlaşmış toprak üzerinde yaşayan güveleri temsil etmektedir. Başlangıçta güve topluluğu farklı kalıtsal özelliklere sahip bireylerden oluşmaktadır Şekil-I. Ancak açık renkli güveler avcı kuşlar tarafından kolayca fark edilerek avlanmışlardır Şekil-II. Hayatta kalmayı başaran kömür rengi güveler ise üremeye devam ederek bu özelliklerinin varlığını korumuşlardır Şekil-III. Bu görsel ve açıklamalara göre aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır? A Başlangıçta güvelerde renklenme ile ilgili kalıtsal varyasyonlar bulunmaktadır. B Açık renkli güvelerin avcı kuşlar tarafından yok edilmeleri doğal seçilimle elenmedir. C Koyu renkli güvelerin hayatta kalması çevre etkisiyle ortaya çıktığından modifikasyona örnektir. D Değişen ortam şartları güvelerde yarar sağlayan kalıtsal özelliklerin devam etmesinde etkili olmuştur. CEVAPC 14 Bir öğrenci “DNA ve Genetik Kod” ünitesiyle ilgili şu posteri oluşturmuştur. Posterdeki örnekler incelendiğinde, aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılabilir? A Çevresel faktörler canlıların genetik yapısında değişikliğe yol açabilir. B Çevresel faktörlerin etkisiyle canlılarda meydana gelen her değişiklik yavru döllere aktarılabilir. C Çevresel faktörlerle canlıların dış görünüşlerinde değişiklikler meydana gelebilir. D Çevresel faktörlerde değişiklik olmazsa bir türe ait canlıların genotipleri birbirinin aynısı olur. CEVAPC 15 Aşağıda iki bezelye bitkisinin çiçek rengi bakımından çaprazlanması sonucu oluşan yavru bezelye bitkisi gösterilmektedir. Mor çiçek özelliğinin beyaz çiçek özelliğine baskın olduğu bilindiğine göre çaprazlanan mor çiçekli bezelyeler, I. Aa x Aa II. Aa x aa III. AA x aa genotiplerinden hangilerine sahip olabilir? A Yalnız I. B I ve II. C II ve III. D I, II ve III. CEVAPA 16 Mendel, homozigot mor ve beyaz çiçekli bitkileri çaprazlayarak elde ettiği tohumları ekmiş ve gelişen yavru bezelyelerin çiçek renklerini gözlemlemiştir. Gelişen bezelyelerin bütün çiçeklerinin mor renkli olduğu gözlemlendiğine göre bu bezelyeler ile ilgili, I. Bezelyelerde mor çiçek özelliği beyaz çiçek özelliğine baskındır. II. Yavru bezelyelerin çiçek rengi bakımından genotipleri heterozigottur. III. Yavru bezelyeler kendi arasında çaprazlandığında beyaz çiçekli bezelye oluşma ihtimali 3/4’tür yorumlarından hangileri yapılamaz? A Yalnız I. B Yalnız III. C I ve II. D II ve III. CEVAPB 2. Ünite DNA ve Genetik Kod ==> Kalıtım Kazanımlar Kalıtım Önerilen Süre 10 ders saati Konu / Kavramlar Gen, genotip, fenotip, saf döl, melez döl, baskın, çekinik, çaprazlama, cinsiyet, akraba evlilikleri Kalıtım ile ilgili kavramları tanımlar. a. Gen, fenotip, genotip, saf döl ve melez döl kavramlarına değinilir. b. Baskın ve çekinik gen kavramlarına değinilir. Tek karakter çaprazlamaları ile ilgili problemler çözerek sonuçlar hakkında yorum yapar. a. Çaprazlamalarda sadece bezelye karakterleri kullanılır. b. Diğer canlılarda da karakterlerin aktarımının benzer olduğu vurgulanır. c. İnsanda çocuğun cinsiyetinin babadan gelen eşey kromozomu ile belirlendiği vurgulanır. Akraba evliliklerinin genetik sonuçlarını tartışır. Kalıtsal özelliklerin nesilden nesile nasıl aktarıldığını araştıran bilim dalına kalıtım genetik denir. A- Kalıtımla İlgili Kavramlar Gen Kromozom üzerinde bulunan ve kalıtsal karakterleri taşıyan birimlerdir. Baskın gen Özelliğini her zaman gösteren gendir. Basın gen büyük harfle gösterilir. A, B, S, K gibi Çekinik gen Baskın gen olmadığı zaman etkisini gösteren gendir. Çekinik gen küçük harfle gösterilir. a, b, s, k gibi Alel gen Biri anneden diğeri babadan gelen gen çiftine alel gen denir. Genotip Gen yapısına genotip denir. Bireyin sahip olduğu genlerin toplamıdır. Genotip, homozigot Saf, arı veya heterozigot melez olabilir. Fenotip Canlının dış görünüşüdür. Gen yapısının dışa yansımasıdır. Dış görünüşte gen yapısı ile birlikte çevrenin de etkisi vardır. Fenotip = Genotip + Çevre Saf döl Homozigot veya Arı döl Alel genlerin birbirinin aynı olmasıdır. AA, aa Melez döl Heterozigot Alel genlerin farklı olmasıdır. Aa F1 Dölü çaprazlamasına F1 dölü denir. F2 Dölü F1 dölünün çaprazlanması sonucu oluşan bireylerin kendi aralarında çaprazlanması sonucu oluşan Bir karakterin gösterilmesi genlerin yan yana yazılması gerekir. AA Baskın özellik görülür. Aa Baskın özellik görülür. aa Çekinik özellik görülür. İnsanlarda Görülen Bazı Kalıtsal Özellikler Siyah saç, sarı saça baskındır Kıvırcık saç, düz saça baskındır Siyah deri, beyaz deriye baskındır Kahverengi göz, mavi göz rengine baskındır Ayrık kula memesi, bitişik kulak memesine baskındır. Mendel Gregor Mendel Kalıtımla ilgili çalışmaların başlangıcı Mendel ile başlamıştır. Kalıtım biliminin kurucusu Mendel'dir. Mendel'in çalışmalarında bezelye bitkisini kullanmıştır. Mendel'in Bezelye bitkisini seçmesinin sebepleri Bezelyenin kolay yetiştirilmesi. Bir mevsimde birkaç döl ürün vermesi. Karakter çeşidinin fazla olması. Tozlaşmanın kontrol altında tutulabilmesi. Kapalı çiçek yapısına sahip olması. Bezelyenin yalnızca kendi arasında tozlaşması Bezelyelerin farklı karakterleri 1. Tohum şekli Yuvarlak tohum, buruşuk tohuma baskındır. 2. Tohum rengi Sarı tohum, yeşil tohuma baskındır. 3. Gövde uzunluğu Uzun gövde, kısa gövdeye baskındır. 4. Çiçek rengi Mor çiçek, beyaz çiçeğe baskındır. B- Karakter Çaprazlamaları Eşeyli üreyen canlılarda karakterlerin nesilden nesile aktarılmasının gösterilmesine çaprazlama denir. Çaprazlamada anne ve babadan gelen karakterler birbiri üzerine dağıtılır. Oluşan yavruların genotip ve fenotipleri bulunmaya çalışılır. Karakter çaprazlaması Karakterler yazılır ve karakterlerden çizgiler çizilerek oluşacak eşleştirilir. 1. karakter ile 1. karakter 1. karakter ile 2. karakter 2. karakter ile 1. karakter 2. karakter ile 2. karakter çaprazlanır. Çaprazlamalarda ikinci bir yöntem olarak kutular kullanılabilir. Dişi ve erkeğin karakterleri satır ve sütuna ayrı ayrı yazılır. Kesiştiği kutulara da iki karakter beraber yazılır. Not Çaprazlamada elde edilen sonuçlar ihtimali verir, kesinlik belirtmez. % 100 kesin ortaya çıkar, % 0 imkansızdır, % 50 yarı yarıya olabilir veya olmayabilir. Soru 1 Saf döl sarı bezelye ile, saf döl yeşil bezelyenin çaprazlaması sonucu oluşacak bezelyelerin fenotip ve genotiplerini bulunuz? Genotip %100 Melez Heterozigot Fenotip %100 Sarı Farklı özellikteki iki arı dölün çaprazlaması sonucu oluşan bezelyeler %100 melez ve %100 sarıdır. Not F1 dölü çaprazlamasında oluşan bireyler baskın karakterin özelliğini göstermektedir. Çekinik karakter gizli kalmıştır. Soru 2 Melez sarı iki bezelyenin çaprazlaması sonucu oluşacak bezelyelerin fenotip ve genotiplerini bulunuz? Genotip %50 Melez Heterozigot, %50 Arı döl Homozigot Fenotip %75 Sarı, %25 Yeşil Melez bireylerin çaprazlaması sonucu çekinik karakterler ortaya çıkabilir. %25 ihtimalle çekinik karakter ortaya çıkabilir. Not Çekinik özelliğin görülebilmesi için anneden ve babadan çekinik geni alması gerekir. Soru 3 Arı döl saf döl yeşil tohumlu bezelye ile melez sarı tohumlu bezelyenin çaprazlamasını yapınız? Genotip % 50 melez, % 50 saf döl Fenotip % 50 sarı, % 50 yeşil C- Cinsiyete Bağlı Kalıtım Sağlıklı bir insanın 46 kromozomu vardır. Bu kromozomların 44 tanesi vücut, 2 tanesi cinsiyet kromozomudur. Dişilerde cinsiyet kromozomu XX, erkeklerde XY'dir. Not İnsanlarda doğacak olan çocuğun cinsiyetini babadan gelen sperm belirler. Babadan X kromozomu taşıyan sperm geldiğinde kız, Y kromozomu geldiğinde erkek çocuk dünyaya gelir. Soru Bir ailede doğan 4 çocuğun tamamı erkektir. 5. çocuğun kız olma olasılığı nedir? Cevap Kız ve erkek doğma olasılığı %50'dir. Bu ihtimal değişmez. Kalıtsal Hastalıklar 1. Hemofili hastalığı Kanın pıhtılaşmamasıdır. Cinsiyet kromozomu olan X kromozomunda bulunur. 2. Orak hücreli anemi Kişinin alyuvarları orak şekline benzer, yeteri kadar oksijen taşıyamaz. Vücut kromozomunda çekinik olarak bulunur. 3. Renk körlüğü Kırmızı ve yeşil renklerin ayırt edilememesidir. Cinsiyet kromozomu olan X kromozomunda bulunur. sendromu Vücut kromozomlarından birinin fazla olması sonucu oluşur. Kesin nedeni belli değildir. Not Balık pulluluk, kulak içi kıllığı Y kromozomunda bulunan kalıtsal hastalıklardır. Bunlar sadece erkeklerde görülür. D- Akraba Evliliği Aralarında kan bağı olan kişiler akrabadır. Akraba evliliği sonucu doğacak çocukların sakat doğma ihtimali yüksektir. Akraba olan kişilerde aynı genetik hastalığın çekinik olarak taşınma ihtimali yüksektir. Melez bireylerde çekinik karakter ortaya çıkma ihtimali olduğundan dolayı genetik hastalıklar görülebilir. Konu Özetini PDF olarak Diğer Konular Kalıtım Test Kalıtım Doğru Yanlış Soruları Kalıtım Çalışma Kağıdı Fen ve teknoloji 8. sınıf kalıtım konusuna ait test soruları. – 1. Aşağıda bazı çaprazlama örnekleri verilmiştir. I. AA x aa II. Aa x Aa III. Aa x aa Yukarıdaki çaprazlamalardan hangisi ya da hangilerinde çekinik yapılı yavrular oluşur? A Yanlız I B Yanlız II C II ve III D Hepsi 2. Aşağıdaki çaprazlamaların hangisinde asla baskın karakterli birey oluşmaz? A aa x AA B Aa x Aa C Aa x aa D aa x aa 3. Yukarıdaki soy ağacına göre aşağıdakilerin hangisinin arasında kan bağı yoktur? A 8 – 11 B 4 – 8 C 6 – 10 D 5 – 11 4. Kahverengi gözlü bir babayla mavi gözlü annenin çocuklarının hepsi kahverengi gözlü olmuştur. Bu durumu aşağıdaki seçeneklerden hangisi en iyi açıklar? A Kahverengi göz rengi maviye göre baskındır. B Babanın göz rengi geni homozigot baskındır. C Annenin göz rengi geni baskındır. D Anne ve babanın göz rengi çekiniktir. 5. Renk körü bir babayla taşıyıcı bir anneden doğacak çocukların yüzde kaçı renk körü olur? A 0 B 25 C 50 D 100 6. Yukarıdaki canlılar için aşağıdakilerden hangisi ortak değildir? A Eşeyli üremeleri B Genetik özelliklerini gelecek nesillere aktarabilmeleri C DNA’daki gen sayıları D Tüketici canlı olmaları 7. I. Bb x Bb II. BB x bb III. Bb x Bb Yukarıdaki çaprazlamaların hangisinde % 50 oranında melezdölheterozigot oluşur? A Yanlız II B II ve III C I ve II D I ve III 8. Aşağıdaki tabloda bezelyelerin tohum şekli ve rengi verilmiştir. tabloda X ve Y yerine hangi ikisi yazılmalıdır? __ X Y A Fenotip Genotip B Baskın gen Çekinik gen C Çekinik gen Baskın gen D Gen Melez döl 9. Aşağıdaki özelliklerden hangisi kalıtsal değildir? A Göz rengi B Kan grubu C Saç rengi D Yaşam süresi 10. Aşağıda bazı genetih hastalıklar verilmiştir. I. Hemofili II. Down Sendromu III. Orak hücreli anemi Yukarıdaki hastalıklardan hangisi kromozom sayısı fazlalığından meydana gelmez? A Yanlız I B I ve II C I ve III D I, II ve III 11. Aşağıda döllenme sırasında dişi ve erkekten gelen genler gösterilmektedir. Bu seçeneklerden hangisinde sağlıklı bir insan dünyaya gelir? 12. Kalıtsal özelliklerin gelecek nesillere aktarılmasını sağlayan genlerle ilgili açıklamalarda hangisi yanlıştır? A Her türün kendine özgü genleri vardır. B Kromozomlarda çok sayıda gen bulunur. C Genler canlıların çeşitliliğini sağlar. D Bir vücut özelliğinin oluşmasını yalnız bir gen belirler. %%PERCENTAGE%%Doğru Sayısı %%SCORE%%Yanlış Sayısı %%WRONG_ANSWERS%%Boş Sayısı %%BOS%% Sarı saçlı bir anne ile melez genotipe sahip siyah saçlı bir babanın ikinci çocukları olan ikinci çocuğun sarı saçlı olma ihtimali nedir? Siyah saç geni S, Sarı saç geni sABCD 1Yukarıdaki soy ağacında bazı bireylerin kan grupları anne ve babanın doğacak olan 4. çocukları­nın kan grubunun A olma ihtimali aşağıdaki­lerden hangisinde verilmiştir?A % 0B % 25C % 50D % 75Şekildeki soy ağacında koyu renkle gösterilen bireyler renk göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?A 1 numaralı birey renk 3 numaralı birey renk körlüğü bakımından heterozigot genotipli 2 numaralı birey renk körlüğü genini 1 numa­ralı bireyden 3 numaralı birey renk körü şemada bezelyelerde tohum renginin kalıtımı şemayı inceleyen 8. sınıf öğrencisi Kemal’in aşağıdaki yorumlarından hangisi yanlıştır?A Birinci kuşakta oluşan tüm bezelyeler sarı renk İkinci kuşakta oluşan tüm bezelyelerde sarı renk tohum geni Birinci kuşakta oluşan tüm bezelyelerin tohum rengi genotipi İkinci kuşakta yeşil renk tohumlu bezelye olu­ ailenin biri fenotipte sağlıklı, diğeri renk körü olan iki kız çocuğu vardır. Bu aile ile ilgili üç öğrencinin yaptığı yorumlar aşağıdaki gibidirRenk körlüğünün X kromozomu üzerindeki çekinik genle taşındığı bilindiğine göre, hangi öğrencilerin yaptığı yorumlar doğrudur?A Yalnız KemalB Aslı ve MustafaC Mustafa ve KemalD Aslı, Mustafa ve KemalBazı bireylerin kan grubu genotiplerinin veril­diği yukarıdaki soy ağacını inceleyen bir öğrenci aşağıdaki sonuçlardan hangisine ula­şamaz?A 1 numaralı bireyin kan grubu genotipi A0’ 5 numaralı bireyin kan grubu genotipi AA’ 6 numaralı bireyin kan grubu genotipi B0 ola ­D 1 numaralı bireyin kan grubu genotipi hetero­ yumurta ikizi olan Ali ve Ahmet’e ait bazı özellikler tabloda göre, hangi öğrencinin yorumu yanlıştır?ABCDYukarıdaki soy ağacına göre, seçeneklerde verilen hangi iki birey genetik yönden en fazla benzerlik gösterir?A Ferhat – ErdemB Ferhat – ŞirinC Canan – LeylaD Ferhat – YarenYukarıdaki şemada K, L ve M ile gösterilen has­talıklar için hangi seçenekte verilen bilgi yan­lıştır?A K, renk körlüğü M, yapışık parmaklılık L, hemofili L hastalığı sadece dişi bireylerde düzgün tohum geni, buruşuk tohum genine çaprazlama sonucu oluşan 1000 bezelyeden 750 tanesi düzgün tohumlu, 250 tanesi buruşuk göre, çaprazlanan bezelyelerin genotipi hangi seçenekte doğru verilmiştir?Düzgün tohum= S, buruşuk tohum= sA SS x ssB Ss x SsC SS x SsD ss x ss Üyelerimiz test çözdükçe puan kazanmakta ve kazandığı puanlarla ücretsiz kitaplar alabilmektedir. Şu an üye girişi yapmadığınız için puan kazanamayacaksınız. SINAVI BİTİR Toplam 10 Soru. Tamamlananlar Bildir 8. SINIF KALITIM ÇAPRAZLAMALARI *Çaprazlamalar Örnek Homozigot sarı renkli bir bezelye ile yeşil renkli bir bezelye çaprazlanıyor. Fenotip ve genotip oranları ve olur? Sarı renk baskın A, yeşil renk çekinik a Homozigot sarı renkli AA Yeşil renkli aa Fenotip oranı % 100 sarı renklibezelye Genotip oranı %100 Aa Örnek Heterozigot sarı renkli bir bezelye ile yeşil renkli bir bezelye çaprazlanıyor. Fenotip ve genotip oranları ne olur? Sarı renk baskın A, yeşil renk çekinik a Heterozigot sarı renkli Aa Yeşil renkli aa Fenotip oranı % 50 sarı renklibezelye, %50 yeşil renkli bezelye Genotip oranı %50 Aa, %50 aa Örnek Heterozigot uzun boylu bir anne ile heterozigot uzun boylu bir babanın, oluşacak çocuklarının; fenotip ve genotip oranları ne olur? Uzun boy baskın A, kısa boy çekinik a 1. yol Anne heterozigot uzun boylu Aa Baba heterozigot uzun boylu Aa Fenotip oranı % 75 uzun boylu, % 25 kısa boylu Genotip oranı %25 AA, %50 Aa, %25 aa 2. yol Punnet karesi ile çaprazlama →Önce anne ve babanın oluşturabileceği gamet çeşitleri punnet karesine yazılır. →Daha sonra gametler çaprazlanır. Fenotip oranı % 75 uzun boylu, % 25 kısa boylu Genotip oranı %25 AA, %50 Aa, %25 aa Örnek Heterozigot kıvırcık saçlı bir anne ile homozigot kıvırcık şaçlı bir babanın, oluşacak çocuklarının fenotip ve genotip oranları ne olur? Kıvırcık saç baskın A, düz saç çekinik a 1. yol Anne heterozigot kıvırcık saçlı Aa Baba homozigot kıvırcık AA Fenotip oranı %100 kıvırcık saçlı Genotip oranı %50 AA, %50 Aa 2. yol Punnet karesi ile çaprazlama →Önce anne ve babanın oluşturabileceği gamet çeşitleri punnet karesine yazılır. →Daha sonra gametler çaprazlanır. *Eksik baskınlık ekivalentlik →Bazı karakterlerde allel genler, birbirine tam baskınlıkgöstermezler. →Bireyler, bu karakterler yönünden heterozigot olduğunda; her iki karakterin karışımıbir özellik ortaya çıkar. →Aslan ağzı ve akşam sefası çiçeklerinin çiçek rengi genleri, eksik basınlığa örnek olarak verilebilir. →Aslan ağzı bitkisinde, kırmızı ve beyaz çiçek genleri eksik baskındır. Kırmızı çiçek geni K Beyaz çiçek geni B Kırmızı renkli çiçek KK Beyaz renkli çiçek BB Pembe renkli çiçek KB Örnek Kırmızı ve beyaz renkli iki akşam sefası bitkisi çaprazlanıyor. F2 dölünün fenotip oranları ne olur? →F1 dölündeki bireyler, kendi arasında çaprazlandığında; F2 dölü elde edilir. *Eş baskınlık ko-dominant →Bazı karakterlerde allel genler, birbirine baskınlık göstermezler. →Bireyler, bu karakterler yönünden heterozigot olduğunda; her iki karakter de ortaya çıkar. →İnsanlardaki, AB kan grubu, eş baskınlığa örnek olarak verilebilir. →İnsanlarda, A ve B kan grubu genleri, birbirine eş baskındır. A kan grubu geni A B kan grubu geni B AA A kan grubu BB B kan grubu AB AB kan grubu Örnek AB kan gruplu bir anne ile, AB kan gruplu bir babanın, çocuklarının AB kan gruplu olma ihtimali kaçtır? *Rh kan grubu →İnsanlarda Rh kan grubu, Rh + ve Rh - genleri ile kontrol edilir. Rh + geni baskın R Rh - geni çekinik r Örnek Heterozigot Rh + kan gruplu bir anne ile heterozigot Rh + kan gruplu bir babanın, Rh - kan gruplu bir çocuğunun olma ihtimali kaçtır? *Kan uyuşmazlığı eritroblastosis fetalis →Rh- kan gruplu bir annenin, Rh+ kan gruplu bir çocuğu doğarsa; kan uyuşmazlığı oluşur. →Çocuk, ölü ya da sakat doğabilir. →İlk çocuk genellikle sağlıklı doğar. Örnek Rh - kan gruplu bir anne ile heterozigot Rh + kan gruplu bir babanın, çocuklarında kan uyuşmazlığı görülme ihtimali kaçtır? *Çok allellilikBazı karakterler, ikiden fazla allel gen tarafından belirlenir. İnsanlardaki AB0 kan grubu, buna örnek olarak verilebilir. AB0 kan grubu, 3 allel gen tarafından taşınır. Bunlardan A ve B genleri eşbaskın; 0 geni ise çekiniktir. Bir bireyde en fazla 2 allel gen, aynı andan bulunacağından; AB0 kan grubu ile ilgili 4 farklı kan grubu ortaya çıkar. Örnek Heterozigot A kan gruplu bir anne ile heterozigot B kan gruplu bir babanın, 0 kan gruplu bir çoçuğunun olma ihtimali kaçtır? Örnek Heterozigot B kan gruplu bir anne ile 0 kan gruplu bir babanın, B kan gruplu bir çocuğunun olma ihtimali kaçtır? *Cinsiyetin belirlenmesi →İnsanlarda 46 kromozom bulunur. Bunlardan 44 tanesi vücut kromozomu otozom; 2 tanesi ise cinsiyet kromozomudurgonozom. →Gonozomlar, dişilerde; XX, ekeklerde ise XY’dir. Dişi bireyin kromozom formülü 44 + XX Erkek bireyin kromozom formülü44 + XY →Cinsiyet belirlenirken, cinsiyet kromozomları çaprazlanır. Çaprazlama sonucunda erkek ve dişi bireylerin oluşma ihtimali % 50’ dir. Sayın ziyaretçi biliyor musunuz? Bu yazı sizden önce kişi tarafından okundu. Yasal Uyarı Yayınlanan yazıların ve haberlerin tüm hakları yazılı izni olmadığı sürece sitede yer alan bilgiler; başka bir bilgisayara yüklenemez, değistirilemez, çogaltılamaz, kopyalanamaz, yeniden yayınlanamaz, postalanamaz, dağıtılamaz. Ancak alıntılanan yazı ve haberlere aktif link verilerek kullanılabilir.

8 sınıf kan grubu çaprazlama